22 Mart 2015 Pazar

Kelimeler Üzerinden Türk Zihniyeti Tahlili (1): "İhanet"

Foucault'nun dediği gibi, her kelime yüklüdür. Kimisinin sırtında güç vardır, kimisi her telaffuz edildiğinde, tek başına söylense bile, kendi anlamından daha fazlasını ifade eder, zihnimizin derinliklerinde bir şeyleri pekiştirir. Söylenen ile görülen arasında hep bir mücadele vardır.

"İhanet" kelimesi neyle yüklü?

Öncelikle kolektivizmle yüklüdür. İhanet, bir kişinin bir başkasına veya bir gruba karşı yaptığı sırttan vurma eylemidir. Bizim siyasi lügatımızda genelde bir azınlığın veya bir bireyin, bir grubu arkadan vurmasını veya ondan basitçe ayrılmasını kasteder. Bu ayrılışın ise, hemen her zaman kötü bir fiil olduğu önkabulü vardır, ki bu sayede, bu gibi ayrılışlara ihanet adı takılabilir. Dolayısıyla ihanet kelimesinin ilk yükü, "Gruptan kopmak kötüdür." Vıcık vıcık kolektivizm. Bireyselliğin gizlice ezilmesi.

İkinci olarak farklılık eleştirisi yüklüdür, ki bu, zaten, ilk yükle de bağlantılı. Farklı olmanın hain olmaya yakın olduğu bir sosyo-politik iklimde ihanet kelimesi fevkalade kullanışlıdır. Bu memlekette bir zaman sosyalizm bir farklılıktı, insanlar alışıncaya dek, sosyalistler ihanetle suçlandı. Liberalizm ise hala bir farklılık; şüphe uyandırıyor. O nedenle, insanlar bu "farklılığa" da alışıncaya dek, liberaller ihanetle suçlanmaya devam edecek, maalesef.

Son olarak güç-sevgisi, dolayısıyla ben-sevgisi ile yüklü. Neden birisinin size "ihanet" etmesini istemezsiniz? Azalmamak için. Neden azalmamak istersiniz? Güçlü olmak için. Birileri sizden fikren ayrıldığında onu ihanetle suçlayacak derecede gücü neden seversiniz? Kendinizi çok sevdiğiniz için.

Dolayısıyla, fikrî bir farklılığı ihanetle suçlayan kişi:
1) Kolektivisttir.
2) Tahammülsüzdür.
3) Kendisini haketmediği kadar çok sevmektedir.

Yine dolayısıyla, "ihanet" kelimesi siyasî bağlamda hemen her telaffuz edildiğinde;

1) Kolektiviteyi yüceltir, bireyi ezer.
2) Aynılığı yüceltir, farklılığı ezer.
3) Güç-sevgisini ve ben-sevgisini (epeyce gizlice) yüceltir, diğergamlığı ve alçakgönüllülüğü (epeyce gizlice) ezer.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder